Korepetycje z Jana Pawła II

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Korepetycje z Jana Pawła II - 3 kwietnia 2011

George Weigel, Jaka będzie doktryna społeczna Kościoła w XXI wieku, WIĘŹ 2003 nr 10.

Od czasów poprzedzających napisanie „Rerum novarum” przez Leona XIII aż do dziś katolicka doktryna społeczna rozwija się w dialogu i współpracy pomiędzy następcami Piotra a teologami. Chciałbym tu przedstawić sugestie, dokąd ten dialog i to nauczanie papieskie doprowadziły nas na początku nowego wieku i nowego milenium, abyśmy mogli lepiej zrozumieć, w jakich obszarach katolicka doktryna społeczna wymaga rozwinięcia w najbliższych latach.

Wkład Jana Pawła II

Społeczne magisterium Jana Pawła II przyjmuje, mimo swego rozwoju, trzy wielkie zasady, które ukształtowały społeczną doktrynę Kościoła począwszy od Leona XIII. Jan Paweł wmurował w jej fundamenty jeszcze jedną, czwartą zasadę.

Pierwszą klasyczną zasadą jest zasada personalizmu, która może także być nazwana zasadą praw człowieka. Zgodnie z nią, będącą kamieniem węgielnym doktryny społecznej Kościoła, wszelkie właściwe myślenie o społeczeństwie – w jego aspekcie kulturalnym, politycznym i gospodarczym – rozpoczyna się od niezbywalnej godności i wartości osoby ludzkiej. Innymi słowy, właściwe myślenie o społeczeństwie nie rozpoczyna się od państwa, partii, plemienia, grupy etnicznej albo płci – zaczyna się od pojedynczej osoby ludzkiej. Społeczeństwo i jego prawny wyraz – państwo – zawsze powinny być rozumiane w służbie integralnemu rozwojowi osoby ludzkiej. Szczególnie państwo ma obowiązek obrony podstawowych ludzkich praw osób, które są w nas „wbudowane” z racji samego naszego człowieczeństwa. „Prawa” w katolickim rozumieniu tego słowa nie są beneficjami rozdzielanymi przez państwo dla zachcianki lub przyjemności – są dobrami, które mają być chronione i popierane przez każde sprawiedliwe państwo.

Drugą klasyczną zasadą jest zasada dobra wspólnego, którą możemy też nazwać zasadą wspólnotowości. Uzupełnia ona i dopełnia zasadę personalizmu. Ponieważ ludzie dorastają do pełni człowieczeństwa poprzez relacje, każde z nas powinno korzystać ze swoich praw w taki sposób, by przyczyniało się to do ogólnego dobrobytu społeczeństwa, a nie jedynie do naszego własnego wzrostu. Życie w służbie dobra wspólnego jest zasadnicze zarówno dla integralnego rozwoju osób, jak i dla dobra społeczeństwa.

Trzecią klasyczną zasadą jest zasada pomocniczości, którą można też nazwać zasadą wolności zrzeszeń albo społeczeństwa cywilnego. Po raz pierwszy stała się ona częścią magisterium w encyklice Piusa XI „Quadragesimo anno” z 1931 roku. Zasada pomocniczości uczy nas, że podejmowanie decyzji w społeczeństwie powinno być pozostawione na najniższym możliwym szczeblu (tj. najbliższym tym, których w największym stopniu decyzja ta dotyczy), stosownie do wspólnego dobra. Amerykański „federalizm” jest jednym z empirycznych przykładów działania tej zasady. Sformułowana w wydłużającym się cieniu pomysłów totalitarnych pierwszego trzydziestolecia XX wieku, zasada pomocniczości pozostaje dziś w katolickiej myśli społecznej zasadą antyetatystyczną. Gdy zajmujemy się pilnymi sprawami społecznymi, takimi jak edukacja, służba zdrowia czy opieka społeczna, zasada ta kieruje nas w pierwszej kolejności nie ku państwu, ale ku rozwiązaniom pochodzącym z sektora prywatnego albo będącym wynikiem współpracy sektora prywatnego i publicznego5.

WIĘŹ 2003 nr 10

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 następna strona

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?