Czytelnia

Chrześcijaństwo metafizyczne nie zbawia. Daje pociechę, próbuje odnaleźć sens we wszechświecie i uczynić z niego kosmos, rodzi rytuał, wyznacza normy postępowania, ale nie ocala od zła, grzechu i śmierci. Myślę, iż w perspektywie wiary na kryzys chrześcijaństwa metafizycznego można patrzeć jak na szansę, a nie zagrożenie. Otwiera się bowiem szansa, by głosić chrześcijaństwo bliższe swoim źródłom, a więc bardziej jako wiarę niż jako religię. Czy znaczy to jednak, iż Europa zdehellenizowana, porzucająca greckie kryteria myślenia, będzie bardziej otwarta na Ewangelię? Przyznaję, że nie wiem. Marek Szulakiewicz stwierdza, iż pozbawiona helleńskiego rygoru myślenia Europa zaczyna „zezować ku pogaństwu”. I to prawda. Mamy dzisiaj bowiem renesans religijności, ale – jak ją nazwał kard. Paul Poupard – religijności dzikiej¹³. Poupard mówi, że ten element religijny dziki, pogański […] trzeba nam ewangelizować, z sympatią i rozeznaniem, z odwagą i wspaniałomyślnością¹⁴. Ale czy tę religijność da się zewangelizować? Czy da się wyrazić Ewangelię w tej „nowej metafizyce”? Czy nie odejdzie ona od swojego źródła jeszcze dalej niż chrześcijaństwo metafizyczne? Jaką „religią” stałoby się wówczas chrześcijaństwo?

Trzeba powiedzieć, iż nowy kształt Ewangelii, czy też jej wyrażania, byłby tylko nowym sposobem udowadniania. Wiara nie jest jednak owocem ludzkiej dedukcji, lecz zaangażowaniem na rzecz prawdy, która jest Osobą, a osoby – jak pisze kard. Poupard – się nie udowadnia, lecz ujmuje w bezpośrednim doświadczeniu¹⁵. Trzeba będzie zatem zrobić wszystko, by jakiś nowy religijny czy metafizyczny kształt chrześcijaństwa nie zastąpił wiary. Inaczej mówiąc – trzeba ocalić Boga, bo tylko On zdolny jest nas ocalić.

¹ Joseph Ratzinger, „Europa Benedykta w kryzysie kultur”, tłum. Wiesława Dzieża, Częstochowa 2005, s. 46.
² Elmar Salmann, „Daleka bliskość chrześcijaństwa”, tłum. Bernard Sawicki, Kraków 2005, s. 92.
³ Elisabeth Dored, „Piłat i Nazarejczyk”, tłum. Maria Gołębiewska-Bijak, Katowice 2000, s. 46.
⁴ Tamże, s. 48.
⁵ Jan Paweł II, „Tryptyk rzymski”, Kraków 2003, s. 34.
⁶ http://www.slady.pl/artykul.php?art=48
⁷ Jospeh Ratzinger, dz. cyt., s. 92.
⁸ Jan Paweł II, dz. cyt., s. 31.
⁹ Ubaldo Terrinoni, „Nauczanie ewangeliczne w zarysie”, tłum. Renata Jaremko, Kraków 2000, s. 27.
¹⁰ Stefan Chwin, „Przejście przez literę”, „Lampa”, 2006 nr 1.
¹¹ Jerzy Szymik, „W poszukiwaniu Pańskiego oblicza”, w: „Ad plenam unitatem”, red. Piotr Jaskóła, Rajmund Porada, Opole 2002, s. 454.
¹² Tomasz Węcławski, „Trzy procesy”, „Tygodnik Powszechny”, 18 grudnia 2005 r.
¹³ Paul Poupard, „Pomiędzy barbarzyństwem i nadzieją. Kryzys współczesnej kultury i chrześcijańska odpowiedź”, tłum. A. Pilorz, w: „Sacrum i kultura. Chrześcijańskie korzenie przyszłości”, red. Ryszard Rubinkiewicz, Stanisław Zięba, Lublin 2000, s. 32.
¹⁴ Tamże.
¹⁵ Tamże, s. 27.