Czytelnia

Poniższy tekst jest odpowiedzią na ankietę pt. Do księdza czy do terapeuty?

ks. Leszek Niewiadomski

Integralnie

Istota problemu nie polega na relacji między psychologiem (psychiatrą) a duszpasterzem, lecz na relacji między wymiarem psychicznym a wymiarem duchowym. W rozwoju człowieka ważne jest integralne branie pod uwagę tych dwóch obszarów.

Gdy ktoś przystępuje do sakramentu pojednania, to zasadniczo wie, że dane czyny są grzechem. Istota porady polega na pokazaniu najlepszej drogi dalszego działania w celu przezwyciężenia doświadczanej słabości. Jednocześnie często dane grzechy są efektem różnorakich zranień psychologicznych, które grzechami nie są. Rozwój duchowy nie może zatem nastąpić bez znajomości procesów o charakterze psychologicznym.

Bóg nieustannie pragnie udzielać swego miłosierdzia. Ta prawda wyraża wymiar duchowy. To jednak nie wystarczy. Potrzeba znajomości sposobu przyjęcia tego miłosierdzia. Tu właśnie pojawia się miejsce na wymiar psychologiczny i ewentualnie psychiatryczny.

W moim osobistym doświadczeniu podejmuję integralnie te dwa wymiary. Zwłaszcza w towarzyszeniu duchowym stosuję integralnie wiedzę z zakresu życia duchowego, wiedzę psychologiczną oraz wiedzę psychiatryczną. Gdy problem jest bardzo złożony, ma charakter specjalistyczny — odsyłam do psychiatry lub psychologa. Nie zastępuje to pomocy duchowej (jak sugeruje postawione pytanie), gdyż ona zawsze jest potrzebna. Jest to raczej propozycja drogi uzupełniającej, niezbędnej do prawidłowego duchowego rozwoju.

W przypadku problemów psychologicznych, odsyłam niezbyt często, gdyż w większości przypadków samodzielnie je rozwiązuję. Wynika to jednak z mojej specyficznej sytuacji, gdyż profesjonalnie zajmuję się (także w sensie naukowym i terapeutycznym) zagadnieniami z zakresu antropologii i psychologii. W przypadku problemów psychiatrycznych odsyłam do specjalisty, gdy widzę potrzebę podjęcia terapii w aspekcie farmakologicznym lub psychoanalitycznym.

Widzę zatem naglącą potrzebę przezwyciężenia dwóch negatywnych zjawisk — pomocy duchowej bez brania pod uwagę fundamentalnych zasad psychologicznego funkcjonowania człowieka oraz rozwiązywania problemów jedynie na drodze psychologicznej czy psychiatrycznej z pominięciem rzeczywistości duchowej.

ks. Leszek Niewiadomski — dr filozofii, mgr teologii, wykładowca antropologii filozoficznej w Seminarium Duchownym w Łowiczu.