Czytelnia

J. A. Modliński: Weźmy pod uwagę tę jeszcze jedną możliwość, o której pani mówiła. Są takie przypadki, że zarodek wkracza w pewnym momencie na zupełnie nieoczekiwaną drogę rozwoju, kiedy już na etapie implantacji wytwarza się z niego nowotwór złośliwy. Czy jest to istota ludzka? Ten zarodek nie zginął — on się przekształcił w coś innego. W jakim momencie on przestał być istotą ludzką?

B. Chyrowicz: Nie widzę w tym miejscu większych problemów. Będę natomiast pytać biologa o to, w którym momencie ten zarodek przestał spełniać kryteria właściwe organizmowi homo sapiens. Istnieje taki moment, w którym on te właściwości organizmu ludzkiego traci. Wskazanie takiego momentu nie należy jednak do etyki. Mogę jedynie podkreślać, że jeśli nastąpił kres istnienia ludzkiego organizmu, nie mamy już do czynienia z istnieniem, któremu należy się szczególny status normatywny.

J. A. Modliński: Stosunkowo częste są przypadki, zresztą bardzo groźne, często śmiertelne dla kobiet, rozwoju partenogenetycznego komórki jajowej i jej pobudzenia do rozwoju bez obecności plemnika. Przez długi czas ten zarodek jest prawie nie do odróżnienia od normalnego, tyle że on ma same chromosomy żeńskie — nie ma chromosomów męskich. W normalnym przypadku on obumiera, bo wiadomo, że powyżej pewnego etapu zarodki partenogenetyczne ssaków się nie rozwijają, ale zdarza się, że niestety przekształca się w nowotwór. Czy taki zarodek jest człowiekiem? Taki zarodek powstaje bez plemnika, bez zapłodnienia, bez partnera ojcowskiego, co — jak wiadomo — jest warunkiem sine qua non powstania i rozwoju normalnego człowieka. Czym więc jest taki zarodek?

B. Chyrowicz: Czyli nie ma szans na to, aby taki rozwój mógł być normalnym rozwojem ludzkiego organizmu?

J. A. Modliński: W tej chwili wiemy, że nie ma, ale w nauce nie można kategorycznie powiedzieć, że coś jest niemożliwe.