Czytelnia

Polacy - Żydzi

Zbigniew Nosowski

Zbigniew Nosowski, Obojętność, wrogość i..., WIĘŹ 2001 nr 4.

Wierzę, że dzięki Episkopatowi Polski taki przełom może nastąpić także w stosunkach polsko-żydowskich. Skoro biskupi potrafili przed 10 laty przeprosić za tych Polaków, którzy nawet pośrednio przyczyniali się do śmierci Żydów; skoro zaakceptowali wyznanie grzechów obojętności i wrogości polskich katolików podczas Zagłady – jestem przekonany, że będą potrafili znaleźć odpowiednie słowa wyrażające skruchę za coś więcej niż wrogość…

1 Morderstw na miejscowych Żydach dokonywano tam kolejno: 5, 7, 10 lipca 1941 r. W poniższych rozważaniach nie analizuję istniejących szczegółowych wątpliwości historycznych. Co do stanu faktycznego, przyjmuję stanowisko precyzyjnie wyrażone przez dyrektora Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, Pawła Machcewicza: Wydaje się oczywiste, że w Jedwabnem dokonany został masowy mord na ludności żydowskiej i że Żydzi ginęli z rąk polskich. Natomiast sprawą, która wymaga wyjaśnienia, jest rola Niemców. Czy było to tylko przyzwolenie, czy inspiracja, czy był to współudział […] Dociekanie, jaką rolę w tych wydarzeniach mieli Niemcy, jest naszym obowiązkiem jako badaczy. Ale te nasze dociekania dotyczące szczegółów w żadnej mierze nie zmierzają do zdjęcia z Polaków odpowiedzialności za ten mord – wypowiedź w ramach dyskusji „Jedwabne, 10 lipca 1941 rok – zbrodnia i pamięć” zamieszczonej w „Rzeczpospolitej” 3-4 marca 2001 r.
2 Znamienne zresztą, że Gross – wyraźnie pod wpływem polskiej debaty – zmienił w amerykańskim wydaniu prowokacyjne zakończenie swojej książki. Zamiast stwierdzenia, że jedwabińskich Żydów zabiło „społeczeństwo”, czytamy, że zabili ich „sąsiedzi”: …the 1,600 Jedwabne Jews were killed neither by the NKVD, nor by the Nazis, nor by the Stalinist secret police. Instead, as we now know beyond reasonable doubt, and as the Jedwabne citizens knew all along, it was their neighbors who killed them (Jan T. Gross, „Neighbors”, Princeton and Oxford 2001, s. 170).
3 …the Church, whose unremitting image of the Jew (projected from the pulpit and by hundreds of Catholic publications) as the killer of Christ, poisoner of wells, user of Christian blood and corruptor of Polish Christian values to this day exercises a powerful hold on the country's believers, especially in rural areas – Abraham Brumberg: „Murder Must Foul”, „Times Literary Supplement” 3 marca 2001.
4 Ks. Jerzy Bajda: „Przepraszać? Kto kogo?”, „Nasz Dziennik” 14 marca 2000 r. (już poprzedniego dnia z aprobatą odczytywano ten artykuł na antenie Radia Maryja).
5 „Dlatego przygarniajcie siebie nawzajem” (Rz 15, 7). Słowo przewodniczącego Rady Episkopatu Polski do Spraw Dialogu Religijnego. „Wiadomości KAI” nr 2/2001, s. 20-21.
6 Osoby wymienione przez bp. Gądeckiego to nie wszyscy z grona 108 męczenników, którzy okazywali pomoc Żydom. Za ratowanie dzieci żydowskich zostały rozstrzelane s. Ewa Noiszewska i s. Marta Wołowska, niepokalanki ze Słonimia; ks. Józef Pawłowski, rektor seminarium z Kielc, ratuje Żydów, ryzykując swoim życiem; wyrok za to wykonano na nim w obozie w Dachau; s. Klemensa Staszewska została aresztowana za pomoc żydowskim dziewczynom i skazana na zagładę w obozie w Oświęcimiu. […] s. Julia Rodzińska oddała życie, by nieść posługę miłości kobietom żydowskim umierającym na tyfus w obozie zagłady w Stutthofie – ks. Tomasz Kaczmarek: „Obraz świadectw 108 błogosławionych męczenników”, „Ateneum Kapłańskie” nr 548, lipiec-sierpień 2000, s. 56-57.
7 „108 błogosławionych męczenników”, „Ateneum Kapłańskie” nr 548, lipiec-sierpień 2000, s. 63.
8 ks. Tomasz Kaczmarek, dz. cyt., s. 57.
9 „Męczennicy za wiarę 1939-1945”, Warszawa 1999, s. 145. Cyt. za: o. Gabriel Bartoszewski OFMCap.: „Geneza i przebieg procesu beatyfikacyjnego męczenników II wojny światowej”, „Ateneum Kapłańskie” nr 548, lipiec-sierpień 2000, s. 23.

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6 następna strona

Polacy - Żydzi

Zbigniew Nosowski

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?