Czytelnia

Ocena „Tygodnika Powszechnego” za rok 1963 (od nr 1 do 50)

Dokument Wydziału Administracyjnego KC PZPR

Poufne
Egz. Nr 5

1. Wydawnictwo, redakcja, czytelnicy.
2. Charakter pisma oraz sposób redagowania.
3. Problematyka społeczno-polityczna:
a) Próby samookreślenia ideowo-politycznego profilu pisma
b) Stosunek do Państwa
c) Publicystyka i informacja społeczna
4. Problematyka kościelno-religijna:
a) Zagadnienie odnowy kościoła
b) Problem laikatu
c) Oddziaływanie na młodzież
5. Problematyka historyczna, kulturalno-artystyczna i sprawy zagraniczne.
6. Rekapitulacja i wnioski.

1. Wydawnictwo, redakcja, czytelnicy

„Tygodnik Powszechny” wydawany jest obecnie przez Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”¹. Jakkolwiek działalność zespołu wydawniczego „Znak” sięga roku 1946, formalnie został on zarejestrowany jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością dopiero w 1949 r. w rejestrze Sądu Handlowego w Krakowie. W imieniu nowopowstającej spółki „Znak” umowę podpisali następujący udziałowcy: Wacław Auleytner, ks. Andrzej Bardecki, Antoni Gołubiew, Józefa Hennelowa, Stefan Kisielewski, Hanna Malewska, Krzysztof Morawski, Zofia Starowieyska-Morstinowa, Stanisław Stomma, Aniela Urbanowicz i Jerzy Zawieyski.

„Tygodnik Powszechny” pod firmą „Znaku” wychodzi od 25 XII 1956 r. Przedtem od marca 1945 r. do marca 1953 r. ukazywał się jako wydawnictwo Kurii Metropolitalnej w Krakowie, a w okresie od marca 1953 r. do grudnia 1956 r. pismo to prowadził PAX. W kurialnym okresie redaktorem naczelnym „Tygodnika” był, tak jak obecnie, Jerzy Turowicz. Ówczesny nakład pisma wynosił 50 tys. egzemplarzy, objętość 12 stron, zwroty minimalne. Obecnie „Tygodnik” redaguje zespół w składzie: Antoni Gołubiew, Józefa Hennelowa (z-ca redaktora naczelnego), Stefan Kisielewski, Hanna Morawska, Irena Sławińska, Zofia Starowieyska-Morstinowa, Stanisław Stomma, Jerzy Turowicz (redaktor naczelny), Stefan Wilkanowicz, Jacek Woźniakowski, Jerzy Zawieyski, Czesław Zgorzelski. Poza zespołem znajdują się następujący członkowie redakcji: Krzysztof Kozłowski (z-ca red. naczelnego), Jerzy Kołątaj (sekretarz redakcji) oraz: Bronisław Mamoń, Tadeusz Myślik, Marek Skwarnicki, Jacek Susuł, Tadeusz Żychiewicz. Jedyny duchowny wśród założycieli — udziałowców „Znaku”, ks. Andrzej Bardecki, formalnie nie wchodzi ani w skład zespołu, ani w skład redakcji, jednakże pisze dość często i niewątpliwie wywiera osobisty wpływ na politykę redakcyjną. Obecny nakład „Tygodnika” wynosi 40 tysięcy egzemplarzy, objętość 6 stron, zwroty 0,2 %.

Warto zaznaczyć, że wg danych z miesiąca września br. niższy procent zwrotów wykazuje jedynie „Przewodnik Katolicki” (0,02 %), a ogólny procent zwrotów tygodników katolickich (łącznie z polsko-katolicką „Rodziną”) wynosi 1,9 %. Z ogółu tygodników katolickich „T.P.” wyróżnia się najwyższą, bo sięgającą 55 % nakładu prenumeratą.

„Tygodnik Powszechny” adresowany jest głównie do inteligencji katolickiej, a także do duchownych pracujących wśród inteligencji i uczącej się młodzieży. Faktycznie czytelnikami „Tygodnika” są również sfery inteligencji niezupełnie katolickiej, lub wręcz niekatolickiej. Wynika to z faktu, że „Tygodnik Powszechny” spełnia nie tylko rolę czasopisma wyznaniowego.

2. Charakter pisma oraz sposób redagowania

Sytuacja, w której kościół katolicki stanowi jedyną zorganizowaną, legalną formę opozycji wobec socjalizmu rzutuje w sposób zasadniczy na charakter pisma redagowanego pod wpływem hierarchii. Obecna polityka redakcyjna „Tygodnika Powszechnego”, jej tradycje i obiektywny układ stosunków ideowo-politycznych czynią z pisma swego rodzaju trybunę dla myśli niemarksistowskiej i niesocjalistycznej. A jest to trybuna o wysokim poziomie intelektualnym i znacznym autorytecie. Autorytet „Tygodnika Powszechnego” podnoszony jest także niejednokrotnie, w sposób pośredni i mimowolny poprzez nieodpowiedzialne polemiki i przeglądy prasy zamieszczane w pismach „czytelnikowskich”. Podobny efekt daje współpraca z pismem osób reprezentujących świat nauki oraz instytucje państwowe (konserwatorzy zabytków, historycy, uczeni).