Czytelnia

„Musimy poprzestać na tym, co tu nazywamy rajem na ziemi...?”, „Przecena dla wszystkich”, „Ach, jakże godnie żyliśmy” — te legendarne przedstawienia przypomniane są w „Teczkach”. To swoisty metaspektakl, w którym tamte, dawne, wraz z życiem ich twórców przepuszczone zostały przez wieloraki filtr: nie tylko ubeckiego komentarza, ale także historii, a przede wszystkim — czasu. Aktorzy występują jakby w duecie z samymi z sobą sprzed lat. Szczególnie przejmujący jest fragment, gdy Ewa Wójciak dosłownie śpiewa w duecie z samą sobą — ze sfilmowanego występu. Na twarzach aktorów widać „nieprofesjonalne”, osobiste uczucia. To w końcu ich życie posłużyło za scenariusz, to oni są nie tylko odtwórcami, ale i dramatis personae.

Spektakl dotyczy lat siedemdziesiątych — z tego okresu zachowało się najwięcej materiałów. Później były ostrzejsze represje, zmuszające część zespołu do emigracji, część — do występów podziemnych. Jeszcze później, już w wolnej Polsce, nastąpiło rozstanie z wieloletnim szefem zespołu, wielkim (prawie) nieobecnym „Teczek”, Lechem Raczakiem. No i wciąż płynął czas. Wypada powtórzyć za Zbigniewem Gluzą, autorem wydanej pierwotnie w drugim obiegu książki o Teatrze: Ale to Teatr wygrał z Peerelem. Nie tylko: on dalej z nim wygrywa — opisując go.

Tomasz Wiścicki

Teatr Ósmego Dnia: „Teczki. Projekt otwarty”. Wybór tekstów: Ewa Wójciak i Katarzyna Madoń-Mitzner; realizacja: zespół Teatru Ósmego Dnia; aranżacja przestrzeni: Jacek Chmaj; występują: Ewa Wójciak, Adam Borowski, Tadeusz Janiszewski, Marcin Kęszycki. Premiera: 9 stycznia 2007, Poznań.