Czytelnia

Jan Paweł II

Małżeństwo i rodzina

Mistyka i erotyka

Ksawery Knotz OFMCap.

Ksawery Knotz OFMCap

Teologia ciała – dla wszystkich

Pierwszą próbą odpowiedzi Kościoła na rewolucję seksualną lat sześćdziesiątych była encyklika „Humanae vitae”, która skoncentrowała się na kwestii moralnej dopuszczalności środków antykoncepcyjnych. Papież Paweł VI bardzo jasno sformułował normę moralną, wskazując na nierozdzielność znaczenia jednoczącego i prokreacyjnego aktu małżeńskiego.

Gdy Jan Paweł II rozpoczynał swój pontyfikat, było dla niego jasne, że rzesze katolików nie zrozumiały wagi rozstrzygnięć zawartych we wspomnianej encyklice. Jej język i argumentacja poniosły klęskę duszpasterską i katechetyczną. W czasach po rewolucji seksualnej ludziom żywo zainteresowanym aktywnym życiem seksualnym zabrakło czegoś istotnego: takiego przekazu, który by dawał poczucie, że Kościół może mieć coś ważnego do powiedzenia na tematy pożycia seksualnego, że może być cenionym nauczycielem dla milionów małżeństw mających problemy z przeżywaniem swojego pożycia seksualnego.

Autor książki „Miłość i odpowiedzialność” zdawał sobie sprawę z tego, że przyjęcie nauki Kościoła może nastąpić tylko wtedy, jeśli zostanie poprzedzone wszechstronną refleksją filozoficzną i teologiczną nad znaczeniem ludzkiej seksualności. Mądrość i piękno nauki Kościoła nie trafią do ludzi, jeżeli będzie im się podawało zasady kojarzone raczej z zakazami. Głęboka analiza filozoficzna i teologiczna musi wychodzić od źródeł biblijnych, aby w nowym świetle pokazać relację między mężczyzną a kobietą. Jeszcze jako kardynał Karol Wojtyła zaczął pisać tekst, który niebawem miał się objawić światu jako nauczanie najwyższego kościelnego autorytetu. O tym, jak bardzo ważne dla młodego Papieża było przedstawienie nowej wizji ludzkiej miłości, świadczy choćby fakt, że te 130 katechez, nazwanych później „teologią ciała”, wygłaszał co tydzień przez pięć lat swego pontyfikatu, aż do 1984 roku.

George Weigel, wybitny biograf papieża, uważa, że zbiór tych katechez jest jedną z najważniejszych od stuleci prób redefinicji teologii katolickiej. Małżeństwa i ludzkiej miłości nie ujmuje w kontekście negatywnym, jako walki z pokusą albo pożądliwością, ale poszukuje odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób różne formy wyrażania miłości wpływają na małżeństwo i pomagają mu się urzeczywistnić, tak aby miłość, wyrażana także poprzez seksualność, przybliżała się do ideału, czyli daru z siebie dla kochanej osoby. Taka refleksja nad ludzką miłością doprowadza człowieka do wniosku, że niektóre formy wyrażania miłości poprzez seksualność nie pomagają w rozwoju miłości małżeńskiej. Wnioski takie są jednak formułowane z całkiem innej perspektywy, nie mają już posmaku zakazu ani też nakazu wypełnienia prawa.

Gdyby sposób myślenia zawarty w tych katechezach został przyjęty przez wierzących, teologia ciała mogłaby się okazać skutecznym narzędziem usunięcia manichejskiego demona ze świadomości katolików. Ostatecznie skończyłby się w Kościele okres deprecjonowania seksualności i płciowości człowieka. Z nową antropologią i teologią można by pomóc wielu ludziom nie należącym do Kościoła katolickiego w uporządkowaniu sfery seksualnej. Etyka seksualna, umiejętnie wkomponowana w szerszą teologiczną i filozoficzną refleksję, zyskałaby światową uniwersalność. Wspomniany biograf papieża uważa, że gdy teologia ciała Jana Pawła II przeniknie do świadomości Kościoła, a potem świata, może okazać się teologiczną bombą zegarową, której wybuch, kiedyś w XXI wieku, spowoduje przełom nie tylko w teologii katolickiej, ale w historii myśli nowożytnej.

1 2 3 4 następna strona

Jan Paweł II

Małżeństwo i rodzina

Mistyka i erotyka

Ksawery Knotz OFMCap.

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?