Korepetycje z Jana Pawła II

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Korepetycje z Jana Pawła II - 3 kwietnia 2011

George Weigel, Jaka będzie doktryna społeczna Kościoła w XXI wieku, WIĘŹ 2003 nr 10.

Takie fundamentalne zasady odziedziczył Jan Paweł II – zasady, których nauczał, zanim został papieżem: jako wykładowca etyki społecznej w seminarium. Jako papież, Jan Paweł II dodał do fundamentów doktryny społecznej Kościoła czwartą zasadę: solidarności, którą możemy też nazwać zasadą obywatelskiej przyjaźni. Społeczeństwo odpowiednie dla ludzi, zdolne do sprzyjania ich integralnemu rozwojowi, nie może opierać się tylko na umowach i prawie – naucza Jan Paweł – potrzebuje ono bogatszej, gęstszej sieci relacji. Wymaga tego, co Jacques Maritain zwykł określać jako „obywatelska przyjaźń”: doświadczenia współodczuwania, braterstwa, wzajemnej współpracy w wielkim wspólnym przedsięwzięciu. Prawdziwie ludzkie społeczeństwo rozkwita, gdy jednostki korzystają ze swej wolności dla obrony praw innych i w dążeniu do dobra wspólnego, a wspólnota wspomaga jednostki w dorastaniu do prawdziwie dojrzałego człowieczeństwa – to właśnie oznacza życie „w solidarności”6. Warto zauważyć, że na tym właśnie polega istotna różnica pomiędzy doktryną społeczną Kościoła a tym nurtem współczesnej myśli politycznej, który redukuje wszelkie relacje społeczne do tego, co opiera się na umowie. Nawiasem mówiąc, moi rodacy 11 września 2001 r. doświadczyli tego, że aktów wielkiego heroizmu i współczucia dokonywali ludzie, którzy jasno wiedzieli, że ich stosunek do innych Amerykanów i samej Ameryki nie daje się zredukować do warunków umowy.

Na fundamencie tych czterech zasad Jan Paweł II rozwinął doktrynę społeczną Kościoła w pięciu spośród swych encyklik. Trzy z nich to „encykliki społeczne” sensu stricto, dwie pozostałe odnoszą się do doniosłych problemów, centralnych dla dzisiejszej „kwestii społecznej”. Jaki był oryginalny wkład Jana Pawła II w rozwój katolickiej doktryny społecznej?.

W swej pierwszej encyklice społecznej, „Laborem exercens” (1981), Jan Paweł zaproponował Kościołowi i światu bogatą fenomenologię pracy. Kwestionując pogląd, że praca jest „karą” za grzech pierworodny, Papież naucza, że jest ona zarówno wyrazem ludzkiej twórczości, jak i udziałem w podtrzymującej mocy stwórczej Boga (4 i 25). Pracę należy w mniejszym stopniu rozumieć jako przymus, w większym – jako wyraz naszej wolności. Poprzez pracę – przekonuje Jan Paweł – nie robimy po prostu więcej, ale stajemy się czymś więcej (6). Praca ma zatem wymiar duchowy, a gdy utożsamiamy naszą pracę i jej trudy z pracą, męką i śmiercią Chrystusa, nasza praca przyczynia się do wzrostu Królestwa Bożego (25-27).

W swej drugiej encyklice społecznej, „Sollicitudo rei socialis” (1988), Jan Paweł zdefiniował – po raz pierwszy w katolickim nauczaniu społecznym – prawo do inicjatywy gospodarczej, które opisuje jako wyraz kreatywności osoby ludzkiej (15). Na poziomie makro Papież obstaje przy tym, że społeczeństwo obywatelskie wraz z jego siecią swobodnych i dobrowolnych zrzeszeń jest zasadnicze dla rozwoju politycznego i gospodarczego. Papież uczy także, że ekonomia rozwoju i strategie rozwoju gospodarczego nie mogą być rozpatrywane w oderwaniu od kultury i polityki. Problemy niedorozwoju nie mogą też być rozumiane – w perspektywie katolickiej – jedynie jako kwestia ucisku. Integralny rozwój ludzki – pisze Jan Paweł – wymaga od krajów Trzeciego Świata podjęcia surowych reform politycznych i prawnych. Władza oparta na uczestnictwie – sugeruje Papież – jest zasadnicza dla integralnego rozwoju (15-16 i 45).

WIĘŹ 2003 nr 10

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 następna strona

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?