Korepetycje z Jana Pawła II

Dialog chrześcijańsko-żydowski

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Korepetycje z Jana Pawła II - 20 kwietnia 2011

ABP KAZIMIERZ NYCZ

Wyjątkowo bliska więź

Jan Paweł II wobec Żydów i judaizmu

W postawie i nauczaniu Jana Pawła II znalazły wyraz trzy najważniejsze aspekty stojące u podstaw głębokiej reorientacji Kościoła katolickiego wobec Żydów i judaizmu:

1.wzgląd na zagładę Żydów europejskich, znaną jako Holokaust lub Szoah;

2.utworzenie państwa Izrael;

3.nowa samoświadomość Kościoła, która stanowi rezultat refleksji teologicznej podczas Vaticanum II.

Wobec zagłady

Wrażliwość na tragiczny los Żydów była mocno zakorzeniona w doświadczeniach dzieciństwa i młodości Karola Wojtyły, które stale pozostały żywo obecne w jego pamięci. W liście do Jerzego Klugera, dawnego kolegi szkolnego, skierowanym z okazji odsłonięcia tablicy upamiętniającej wadowickich Żydów (30 marca 1989 r.), czytamy:

Wielu z tych zgładzonych Twoich rodaków i współwyznawców było naszymi kolegami w szkole podstawowej, a później w wadowickim gimnazjum, w którym wspólnie zdawaliśmy maturę przed pięćdziesięciu laty. Wszyscy zaś jako wadowiczanie byli obywatelami tego miasta, z którym obaj — zarówno Ty, jak i ja — jesteśmy związani pamięcią naszego dzieciństwa i młodości. Synagogę wadowicką dobrze pamiętam, znajdowała się w pobliżu naszego gimnazjum. W oczach mam jeszcze szeregi wyznawców, którzy w dniu świątecznym udawali się do synagogi na modlitwę.

Z trwałą pamięcią o Żydach była związana świadomość wspólnego losu Żydów i Polaków w mrocznych latach okupacji hitlerowskiej i panowania narodowego socjalizmu. W przemówieniu do przedstawicieli Związku Religijnego Wyznania Mojżeszowego podczas trzeciej podróży apostolskiej do Polski (14 czerwca 1987 r.) Jan Paweł II powiedział:

Pragnę przede wszystkim podziękować za to spotkanie, które znalazło się w programie, a które przywodzi na pamięć wiele wspomnień, doświadczeń, od najwcześniejszej młodości mojej i nie tylko mojej, zapewne. Wspomnień i doświadczeń dobrych, a potem strasznych. Bądźcie przekonani o tym, drodzy Bracia, że Polacy, ten Kościół w Polsce, który z bliska patrzył na tę potworną rzeczywistość zagłady, bezwzględnej zagłady waszego narodu, zamierzonej i zrealizowanej, przeżywał to w duchu głębokiej solidarności z wami. Wasze zagrożenie było i naszym zagrożeniem. To nasze nie zrealizowało się w takiej mierze, nie zdążyło się zrealizować w takiej mierze. Tę straszliwą ofiarę wyniszczenia ponieśliście wy, można powiedzieć, ponieśliście za innych, którzy także mieli być wyniszczeni. Wierzymy w moc oczyszczającą cierpienia. Im straszliwsze cierpienie, tym większe oczyszczenie. Im boleśniejsze doświadczenie, tym większa nadzieja.

Głęboko chrześcijańskie pojmowanie i przeżywanie zagłady Żydów znalazło wyraz w wielu wystąpieniach papieskich, a w szczególny sposób w homilii wygłoszonej podczas Mszy św. sprawowanej na terenie byłego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu podczas pierwszej podróży apostolskiej do Polski (7 czerwca 1979 r.):

Przybywam więc i klękam na tej Golgocie naszych czasów, na tych mogiłach w ogromnej mierze bezimiennych, jak gigantyczny grób Nieznanego Żołnierza. Klękam przy wszystkich po kolei tablicach Brzezinki [...] Zatrzymam się wraz z wami, drodzy uczestnicy tego spotkania, na chwilę przy tablicy z napisem w języku hebrajskim. Napis ten wywołuje wspomnienie narodu, którego synów i córki przeznaczono na całkowitą eksterminację. Naród ten początek swój bierze od Abrahama, który jest „ojcem wiary naszej” (por. Rz 4,12), jak się wyraził Paweł z Tarsu. Ten to naród, który otrzymał od Boga Ja-H-W-eH przykazanie „Nie zabijaj”, w szczególnej mierze doświadczył na sobie zabijania. Wobec tej tablicy nie wolno nikomu przejść obojętnie.

Wobec państwa Izrael

Aczkolwiek (z wielu powodów bardzo różnej natury) Stolica Apostolska po 1948 r. nie uznawała państwa Izrael de iure, utrzymywała z nim i rozwijała relacje de facto. Jan Paweł II poszedł drogą swoich poprzedników, a gdy stało się to możliwe, nawiązał stosunki dyplomatyczne z Izraelem. W przemówieniu na spotkaniu noworocznym z korpusem dyplomatycznym (Watykan, 15 stycznia 1994 r.) wskazał na perspektywy pokojowe na Bliskim Wschodzie oraz na proces, który „może doprowadzić do zwycięstwa dialogu i porozumienia nad wszelkiego rodzaju ekstremizmami i egoizmami". Po nawiązaniu relacji dyplomatycznych stało się jasne, że nie istnieją żadne przesłanki religijne i teologiczne, które miałyby uniemożliwiać kontakty Watykanu z Izraelem, a zwłoka w tej dziedzinie miała podglebie wyłącznie polityczne:

Wspólna Radość Tory, Warszawa 2008

1 2 3 następna strona

Dialog chrześcijańsko-żydowski

Jan Paweł II

Korepetycje z Jana Pawła II

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?