Czytelnia

Benedykt XVI

bp Andrzej Czaja

ks. Andrzej Czaja, Benedykta XVI wizja Kościoła jako komunii, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, 13 (2008), s. 47–58.

Prezentację zasadniczych elementów papieskiej wizji Kościoła jako komunii rozpocznę od jego interpretacji pojęcia i misterium communio. Następnie przybliżę nieco, pomijając bardziej szczegółowe kwestie, Ratzingerową wykładnię realizacji i struktury kościelnej komunii: communio in Christo, communio sanctorumcommunio Ecclesiarum9.

1. Wyjaśnienie pojęcia i misterium communio

W swej refleksji Benedykt XVI wiele uwagi poświęca właściwemu rozumieniu samego pojęcia communio (w Wulgacie — communicatio), które jego zdaniem może oznaczać zarówno „Eucharystię”, jak i „Kościół”10. Istotne wnioski wyprowadza z analizy rozumienia terminu koinonia w świecie greckim, z jego użycia w tekstach św. Łukasza (Łk 5,10; Dz 2,42) i św. Pawła (Ga 2,9n) oraz z analizy stosowania jego hebrajskiego odpowiednika chaburah w judaizmie międzytestamentalnym. Zdaniem papieża rozmaite płaszczyzny biblijnej communio christiana, ostatecznie sprowadzają się do jednej i tej samej, a mianowicie do wspólnoty z Chrystusem, który przez swą śmierć daje nam udział w swoim życiu11.

Papież mówi o „stowarzyszeniu małej łodzi Kościoła”, którego jedność wyrasta z Chrystusowego samoudzielenia się. Stwierdza: „Jesteśmy łodzią Piotrową i powołanymi przez Pana; jesteśmy towarzyszami Piotra, ale nie jesteśmy stowarzyszeniem Piotra, lecz communio samego Pana, który obdarza nas tym, czego sami nie potrafilibyśmy posiąść”12. Analizując hebrajskie chaburah, które oznacza grupę przynajmniej dziesięciu osób na uczcie paschalnej, wyjaśnia, że eklezjalna komunia jest wspólnotą Jezusowej Paschy, a jej specyfika w tym, że nie oznacza tylko wspólnego posiłku z Jezusem, lecz udział w Jego życiu udostępnionym wszystkim w momencie śmierci i zmartwychwstania13.

W encyklice Deus caritas est Benedykt XVI poucza, że Eucharystia włącza nas w akt ofiarniczy Jezusa; zostajemy włączeni w dynamikę Jego ofiary. Wskutek tego „obraz zaślubin Boga z Izraelem staje się rzeczywistością w sposób wcześniej nie pojęty: to, co było przebywaniem przed Bogiem, teraz, poprzez udział w Ofierze Jezusa, uczestnictwo w Jego Ciele i Jego Krwi staje się zjednoczeniem” (DCE 13). Zdaniem papieża, ta komunia wyprowadza człowieka z koncentracji na sobie samym, kieruje ku Chrystusowi, a przez to jednocześnie ku jedności ze wszystkimi chrześcijanami. Stajemy się „jednym Ciałem”, zespoleni razem w jednym istnieniu, w Chrystusie. „Miłość Boga i miłość bliźniego są teraz naprawdę jednym: wcielony Bóg przyciąga nas wszystkich do siebie” (DCE 14; por. SCar 11)14.

2. Interpretacja urzeczywistniania się i struktury kościelnej komunii

U podstaw papieskiej wykładni poszczególnych wymiarów eklezjalnej komunii nietrudno zauważyć naczelną zasadę jego teologii. Wyczytał ją z refleksji św. Augustyna, przygotowując dysertację doktorską, a w ramach wykładów na temat Apostolskiego Symbolu Wiary, we Wprowadzeniu w chrześcijaństwo15 przedłożył jej własną interpretację. Odtąd konsekwentnie ją stosuje w interpretacji wielu teologicznych treści. Chodzi o zasadę „prymatu tego, co otrzymane”, zasadę „pierwszeństwa przyjmowania (Primat des Empfangens) przed działaniem”. W myśl tej zasady człowiek staje się najbardziej sobą nie przez to, co czyni, lecz przez to, co otrzymuje i co przyjmuje16.

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6 7 8 następna strona

Benedykt XVI

bp Andrzej Czaja

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?