Czytelnia

Małżeństwo: reaktywacja

Tomasz Ponikło

Czym jest małżeństwo?

Krótka historia zmian w prawie

Prawna definicja małżeństwa, odróżnienie go od związków partnerskich, a zwłaszcza status związków homoseksualnych — to kwestie wywołujące gorące dyskusje w świecie w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Zacznijmy od ostatnich wydarzeń.

3 listopada 2009 r. w amerykańskim stanie Maine odbyło się referendum w sprawie uchylenia uchwalonej przez parlament stanowy ustawy zmieniającej prawną definicję małżeństwa. Pytanie w referendum brzmiało: „Czy chcesz odrzucić nowe prawo, które pozwala parom tej samej płci zawierać małżeństwo oraz zezwala jednostkom i grupom religijnym na odmowę celebrowania takich małżeństw?”. W głosowaniu zwyciężyli zwolennicy zarezerwowania pojęcia małżeństwo dla związku kobiety i mężczyzny, stosunkiem głosów 52,9 do 47,1%.

Kilkanaście dni wcześniej, 22 października, Synod luterańskiego Kościoła w Szwecji postanowił oficjalnie błogosławić śluby par homoseksualnych — to wynik dostosowania się do prawa cywilnego, które od maja br. zezwala Szwedom na zawieranie związku małżeńskiego przez osoby tej samej płci. Szwedzka Federacja Praw Lesbijek, Gejów i Transseksualistów skrytykowała jednak Synod ze względu na zapis zezwalający pastorom na odmowę udzielenia ślubu parze homoseksualnej, choć w takiej sytuacji Kościół ma wskazać nowego celebransa.

Tego samego dnia w Niemczech Trybunał Konstytucyjny orzekł, że homoseksualnym związkom partnerskim powinny przysługiwać przywileje emerytalne takie same, jakimi cieszą się małżeństwa.

Z kolei 31 lipca br. portugalski Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym odrzucił możliwość zawierania małżeństw przez osoby tej samej płci. Trybunał uznał takie rozwiązanie za sprzeczne z konstytucją, która określa małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety. Teresa Pires i Helena Paixao, które tworzą parę od 2003 r., chciały zawrzeć cywilny związek małżeński. Po otrzymaniu odmowy, zamierzają zaskarżyć wyrok do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.

Eurodeputowana ze Słowacji, Anna Záborská, podczas I Katolickich Dni Społecznych dla Europy, 9 października br. w Gdańsku, przestrzegała, że wraz z Traktatem Lizbońskim zacznie obowiązywać w krajach Unii Europejskiej Karta Praw Podstawowych, w której — podkreślała — brak definicji rodziny, co może być furtką do przyznania związkom homoseksualnym równych praw z małżeństwami. Tę możliwość podkreśla też — ale jako szansę — felietonistka „Wysokich obcasów” Kinga Dunin.

Dwie dekady po wprowadzeniu pierwszych rozwiązań prawnych, które umożliwiły parom homoseksualnym zawieranie partnerskich związków cywilnych, w niektórych krajach związki osób tej samej płci zostały już faktycznie zrównane z małżeństwem i otrzymały prawny status małżeństwa. A jeszcze 20 lat temu za małżeństwo w świetle prawa uznawano wyłącznie związek kobiety i mężczyzny.

Związki partnerskie

W 1987 r. Szwecja — jako pierwszy kraj — nadała prawny status konkubinatom par, niezależnie od płci partnerów. Środowiska homoseksualne od lat siedemdziesiątych zabiegały tam o możliwość usankcjonowania związków jednopłciowych. W efekcie uzyskały możliwość korzystania z przepisów stworzonych wcześniej dla par heteroseksualnych żyjących w związkach niemałżeńskich.

1 2 3 4 5 6 następna strona

Małżeństwo: reaktywacja

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?