Czytelnia

Kobieta

Przemiany współczesnego społeczeństwa

Agata Skowron-Nalborczyk

Agata Skowron-Nalborczyk

Hidżab, honor i edukacja

Kobiety muzułmańskie w Europie

Pizzeria „Bizi” niedaleko placu Św. Szczepana w Wiedniu. Obserwuję pobliski roześmiany stolik. Nastolatki, chłopcy i dziewczęta, zajadają się pizzą, piją colę, rozmawiając ze sobą i przez komórki. Zwyczajne nastolatki. Ale nie całkiem. Żadna pizza nie jest z szynką, a wszyscy jedzący są smagli, rozmowy prowadzą po turecku, zaś niektóre dziewczęta mają na głowach chustki — jedne luźniej zawiązane, drugie bardziej zasłaniające włosy, inne prawie opuszczone na ramiona. I te w chustkach, i te bez śmieją się, rozmawiają z chłopcami — wyglądają na paczkę z jednej klasy czy podwórka. Dlaczego takie pomieszanie? Dlaczego część nosi chustki, a część nie?

Muzułmanie, mężczyźni i kobiety, od wieków mieszkają w Europie Wschodniej i Środkowej, jedynie ich obecność na zachodzie Europy to stosunkowo nowe, związane z migracjami zjawisko. Kobiety muzułmańskie do Europy Zachodniej przybywały bowiem znacznie później niż imigranci-mężczyźni, którzy najczęściej pojawiają się jako pierwsi. Dopiero gdy już uda im się zadomowić, sprowadzają żony, siostry, córki, a czasem także matki, bo opieka nad rodzicami należy do obowiązków muzułmanina. Widać to w statystyce: np. w Niemczech kobiety stanowią 51% całego społeczeństwa, a wśród imigrantów z państw muzułmańskich 40,2%, w Wielkiej Brytanii natomiast, gdzie populacja muzułmanów jest bardziej zasiedziała, odsetek kobiet jest wyższy i wynosi 48% — wobec 51,5% w całym społeczeństwie brytyjskim.

W dodatku muzułmanki na zachodzie Europy są w większości młode, np. w Wielkiej Brytanii dziewczęta przed 25 rokiem życia stanowią 53% wszystkich muzułmanek, podczas gdy dla ogółu Brytyjek odsetek ten wynosi 30%.

Ten młody wiek jest wspólny dla kobiet muzułmańskich w całej Europie Zachodniej, ale jest także wiele cech, które je dzielą. Jak wszyscy wyznawcy islamu w Europie, tak i muzułmanki nie stanowią bowiem grupy jednolitej — ani etnicznie, ani religijnie. Są wśród nich Turczynki, Arabki z różnych krajów (od Iraku do Maroka), Pakistanki, Iranki, Afganki, Indonezyjki, Somalijki, ale także Bośniaczki czy Albanki. Wyznawana przez nie religia to z kolei cały przegląd islamu światowego — poza podziałem na sunnitki (większość) i szyitki, mamy do czynienia z wieloma odłamami wewnątrz tych grup.

Przynależność etniczna niesie za sobą ogromne zróżnicowanie nie tylko językowe, ale i kulturowe, na które nakładają się wspomniane wyżej różnice religijne. Wszystko to razem wywiera decydujący wpływ na sytuację życiową i społeczną tych kobiet. Na przykład jedne ugrupowania czy szkoły prawne nakazują kobietom zasłaniać twarze lub włosy, a inne nie. Do tego dochodzą różnice w statusie społecznym pomiędzy poszczególnymi grupami muzułmanów, np. bogatymi i wykształconymi, znającymi język kraju pobytu przybyszami z Mozambiku (indyjskiego pochodzenia) w Portugalii, a wywodzącymi się ze wsi tureckich gastarbeiterami w Niemczech.

Znaczące są także różnice między pokoleniami kobiet muzułmańskich w poszczególnych grupach. W większości inne poglądy czy sposób życia charakteryzuje te urodzone i wychowane w kraju muzułmańskim, a inne — wychowane w Europie. I nie zawsze są to takie różnice, jakich moglibyśmy oczekiwać...

1 2 3 4 5 6 następna strona

Kobieta

Przemiany współczesnego społeczeństwa

Agata Skowron-Nalborczyk

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?