Czytelnia

Liturgia

Józef Majewski

Józef Majewski, Jedność i różnorodność. O pewnym sporze wokół liturgii, WIĘŹ 2002 nr 12.

Ostre spięcie w relacjach między Kongregacją a Komisją nastąpiło w 1999 r. Kard. Medina w liście z 24 października 1999 r. – po słowach stanowczej krytyki pod adresem dokonań ICEL – zażądał statutowych zmian w Komisji, bo, jak napisał, ówczesne struktury Komisji nie gwarantowały udoskonalenia przekładów, minimalizując znaczenie biskupów na rzecz ekspertów. W odpowiedzi biskupi kierujący Komisją ograniczyli się do zmian czysto kosmetycznych. Równocześnie na łamach jezuickiego tygodnika „America” list kardynała został ostro skrytykowany przez bp. Donalda W. Trautmana, byłego przewodniczącego Komisji Liturgii amerykańskiego episkopatu. Kilka miesięcy później na tych samych łamach ukazała się równie stanowcza odpowiedź kard. Mediny.

W maju 2001 r. Kongregacja opublikowała instrukcję „Liturgiam authenticam” (dalej: LA) o nowych normach tłumaczenia tekstów liturgicznych. Normy te zastąpiły wszystkie normy wydane do tej pory w tej sprawie2, czyli też te zawarte w „Comme le prévoit”. Część środowisk, szczególnie konserwatywne i tradycjonalistyczne, przyjęły instrukcję z entuzjazmem, podobnie jak część biskupów świata anglojęzycznego, którzy krytycznie patrzą na translatorskie dokonania komisji ICEL.

W listopadzie 2001 r. KKBDS odrzuciła główne dzieło Komisji – przekład Mszału. Kongregacja zarzuciła tłumaczeniu z grubsza to samo, co innym odrzuconym przekładom: przede wszystkim zbyt swobodne tłumaczenie, doktrynalne nieścisłości i schlebianie etosowi społeczeństw konsumpcyjnych. Oto kilka charakterystycznych przykładów z długiej listy zarzutów:

- stałe zaciemnianie istotnej różnicy między liturgicznymi rolami kapłana i wiernych. Np. modlitwę Orate fratres, ut meum ac vestrum sacrificium (dosł. Módlcie się bracia, aby moją i waszą ofiarę...) ICEL przekłada jako: Módlcie się bracia i siostry, aby naszą ofiarę… Pomijając fakt, że fratres, „bracia”, Komisja tłumaczy inkluzywnie przez „bracia i siostry”, taki przekład prowadzi do błędnego wniosku, że wierni i kapłan razem składają ofiarę w niezróżnicowany sposób.

- ICEL konsekwentnie rezygnuje z podniosłej, sakralnej terminologii liturgii, np. eliminując z tekstu, wbrew ustalonej tradycji i łacińskiemu oryginałowi, takie przymiotniki, jak: święty, błogosławiony, pobożny itp.

- równie konsekwentnie angielski przekład odnosi do Kościoła neutralny zaimek it, zamiast żeńskiego she. Tym samym Kościół jawi się raczej jako – odarty z tajemnicy – zwykły społeczny twór, a nie – zgodnie z Objawieniem i nauczaniem Magisterium – Matka i Oblubienica Chrystusa.

W kwietniu 2002 r. Jan Paweł II powołał do istnienia komisję liturgiczną „Vox Clara”, z 12 hierarchami, którzy mają monitorować wprowadzenie zmian statutowych w ICEL i jej prace. W sierpniu 2002 r. doszło zaś do zmian we władzach ICEL na szczeblu biskupów i ekspertów. Ustępujący przewodniczący grupy biskupów w komisji bp Maurice Taylor ze Szkocji opublikował list „Prawda, uczciwość i sprawiedliwość”, w którym stanął w obronie komisji.

Inkulturacja – sedno sporu

Kard. Avery Dulles podczas konferencji biskupów amerykańskich poświęconej „Liturgiam authenticam”, tak ukazał cel instrukcji: W zamierzeniu chce ona poprawić liturgiczne przekłady, które zostały ocenione jako niewierne Mszałowi Rzymskiemu. Mówiąc konkretniej, instrukcja zmierza do poprawienia zasad zawartych we wcześniejszej dyrektywie „Comme le prévoit”, opracowanej przez Consilium ds. Liturgii w 1969 r.

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6 7 8 następna strona

Liturgia

Józef Majewski

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?