Czytelnia

Bp Czaja
Trzeba przede wszystkim ukazywać niepodważalną wartość Kościoła. Tą wartością nie są najpiękniejsze nawet świątynie ani salki katechetyczne, ani szkoły katolickie. Wartością Kościoła jest nade wszystko jego Głowa — Chrystus, który żyje w Kościele. Nie jest nad Kościołem, lecz jest w Kościele. Wartością Kościoła jest Boży Duch, który jest zasadą jego życia. Niestety, zdarza się często, że my, kapłani — ludzie, przez których przychodzi nadprzyrodzona łaska — przez swoją słabość zaciemniamy to, co w Kościele boskie, co transcendentne, co naprawdę wartościowe.

Po drugie, należy jasno pokazywać, co jest misją Kościoła; że Kościół ze swej istoty nie jest Kościołem sam dla siebie, że ma wyraźnie służebny charakter — służy zbawieniu człowieka. Dlatego główną misją Kościoła jest jednanie człowieka z Bogiem. To musi dotrzeć dzisiaj do duszpasterzy. Nie możemy budować Kościoła dla Kościoła. Nie chodzi o Kościół silnych struktur, żebyśmy się mogli chwalić, jak potężnym jesteśmy Kościołem w Polsce w porównaniu z resztą Europy. W ogóle nie o to chodzi. Kościół ma nieść Boże życie światu, każdemu człowiekowi w tym świecie. I jeśli to robi — nie na zasadzie „cel uświęca środki”, lecz zgodnie z Ewangelią — to spełnia swoją funkcję. Wtedy można powiedzieć, że to jest Kościół Chrystusowy.

Trzecią kluczową sprawą jest uznanie, że grzech i grzesznicy w Kościele to norma. Kościół nie jest dla ludzi, którzy są purytańsko bezgrzeszni. Wręcz odwrotnie. To jest wspólnota, która służy grzesznikowi, aby mógł — razem z wszystkimi kroczącymi za Chrystusem, wspieranymi mocą i światłem Bożego Ducha — dojść do domu Ojca. Oczywiście nie obywa się bez walki z grzechem: i osobistym, i ujawnionym, i skrytym, i strukturalnym. Ważne, że Kościół jest święty świętością Boga. Nie ma światła w sobie, lecz świeci światłem odbitym, tak jak księżyc.

Nosowski
Słuszne stwierdzenie, że grzech i grzesznicy w Kościele to norma, łatwo przekształcić w grzeszne struktury wzajemnego wspierania się i ukrywania. Czy nie powinno być więcej jawności w życiu Kościoła? Na przykład, czy nie powinniśmy dowiedzieć się (choćby bardzo ogólnie), czy w roku 2001 watykańska komisja uznała zarzuty wobec abp. Paetza za w jakikolwiek sposób uzasadnione?

Bp Czaja
Bez cienia wątpliwości odpowiadam twierdząco. Transparencja jest potrzebna i wiąże się ona ściśle z dobrą komunikacją ze światem. Nie możemy przemilczać trudnych problemów, zwłaszcza jeśli są to sprawy omawiane publicznie, które poruszyły społeczeństwo, a dotyczą Kościoła. Wręcz w interesie nas samych jest mówienie o sobie uczciwie i w porę, tak żeby świat nas nie uprzedzał. Bo gdy inni mówią o nas, to nawet bez złej woli potrafią wiele zniekształcić, nie znając natury Kościoła i jego misji.

To jest również problem naszego współdziałania z mediami. Wciąż się tego w Kościele nie nauczyliśmy. Powinniśmy na każdym kroku wypracowywać informacje dla mediów. I nie chodzi mi tylko o sytuacje gorszące czy kryzysowe, ale o nasze codzienne życie. Należy mediom podawać dobrze sporządzone notatki. Jeśli jest problem z zapłodnieniem in vitro, to eksperci powinni wypracować dokument, który będzie opublikowany jako stanowisko Kościoła. Wtedy unikałoby się sytuacji, w których łatwo stwierdzić, że biskup jest niedouczony, choćby w zakresie najnowszych osiągnięć medycznych.