Czytelnia

Joanna Petry Mroczkowska

Joanna Petry Mroczkowska, Polityka ofiar? Status pokrzywdzonych w dyskusji amerykańskiej, WIĘŹ 2010 nr 2-3.

Bądźmy świadomi pokusy ideologicznych i politycznych manipulacji. Nie zamykajmy ust ofiarom, ale też nie wykluczajmy, że mogą przesadzać w opisie doznanych krzywd. Uznajmy, że ofiary mogą się poskarżyć. Dostrzeżmy pozytywny wydźwięk skargi, która powinna dać początek próbom zaradzenia złu, a nie zamykać w jałowej, egocentrycznej zrzędliwości. Nie zapominajmy o wadze pamięci historycznej, ale nie popadajmy w zapamiętałe rozpamiętywanie.

Joanna Petry Mroczkowska

1 O. Kolberg, Przysłowia, Warszawa 1977, s. 304.
2 Za twórców wiktymologii uznaje się Hansa von Hentinga (The Criminal and His Victim, 1948), a przede wszystkim Benjamina Mendelsohna, który pierwszy zastosował tę nazwę dla wypracowywanej przez siebie dziedziny kryminologii. Stała ona w pewnej opozycji właśnie do kryminologii zajmującej się ofiarami przestępstw oraz badaniem roli ofiary w genezie przestępstwa, zwłaszcza ustalaniem czynników tworzących podatność na stanie się ofiarą (victim precipitation). Swój wkład do wiktymologii ma też Stephen Schafer, autor The Victim and His Criminal, 1968. Wedle nowszej koncepcji niezależny dział wiktymologii powinien badać nie tylko ofiary przestępczości indywidualnej, lecz także zagadnienia związane z ofiarami pogwałceń praw człowieka.Taka wiktymologia ogólna zajmowałaby się również rządowymi posunięciami stawiającymi sobie za zadanie zmniejszenie cierpienia obywateli (na skutek wszelkich szkodliwych działań, z katastrofami naturalnymi włącznie) oraz wypracowaniem metod zapobiegania wiktymizacji. Tzw. wiktymologia czynu (jednostkowego) ustępuje miejsca „wiktymologii czynnej” nastawionej na problemy zbiorowości. Radykalni wiktymolodzy zajęli się pomocą ofiarom policji, wojny, systemu penitencjalnego itp. Powstało pojęcie „ofiar społecznych” i Emilio Viano ubolewał, że społeczna wiktymizacja stanowi zaniedbaną dziedzinę badań.
3 http://www.zenderowski.republika.pl/autoreferat.pdf
4 Już Nietzsche zwracał uwagę, że osoby ogarnięte resentymentem pielęgnują przekonanie, że słabość, bierność i cierpienie są w istocie cnotami. W dziele Z genealogii moralności (1887) napisał, że każda chorowita owieczka uważa, że skoro cierpi, ktoś musi być temu winien.
5 Shelby Steele, The Content of Our Character: A New Vision of Race in America (1990); Dinesh D’Souza, Illiberal Education: The Politics of Race and Sex on Campus (1991); Charles Sykes, Nation of Victims: The Decay of the American Character (1992); Robert Hugues, Culture of Complaint: The Fraying of America (1993); Alan Dershowitz, The Abuse Excuse: And Other Cop-Outs, Sob Stories and Evasions of Responsibility (1994).
6 W: Alyson Cole, The Cult of True Victomhood (2007), s.170.
7 W WIĘZI 2007 nr 8-9, w artykule Świat nawiedzony, Zygmunt Bauman używał neologizmu „przeżytnik”.

poprzednia strona 1 2 3 4 5 6

Joanna Petry Mroczkowska

Bez Ciebie nie przetrwa WIĘŹ! Jak możesz pomóc?