Czytelnia

Poniższy tekst jest odpowiedzią na ankietę pt. Do księdza czy do terapeuty?

Krzysztof Srebrny

Uczynić świadomym to, co nieświadome

Osobiście nie zdarzyło mi się odsyłać moich pacjentów do osoby duchownej, nie miałem też pacjentów przysłanych przez księży czy innych duchownych. W historii naszego Ośrodka takie sytuacje jednak się zdarzały. Byli pacjenci przysłani przez księdza, ale też np. przez wróżkę

Psychoterapia psychoanalityczna, którą się zajmuję, i spowiedź — mimo zewnętrznych podobieństw — są czymś zupełnie różnym. Moja praca to leczenie. Jej celem jest uczynienie świadomym możliwie jak największej części tego, co nieświadome. Tym, co leczy, jest praca nad uświadomieniem konfliktów, nad tym, jak nieświadomie powtarzamy w relacjach z bliskimi jakieś utarte schematy.

Psychoterapia to podejście neutralne światopoglądowo. Wbrew jednak temu, co się czasami słyszy, nie jest to coś wyłącznie permisywnego. Element normatywny jest tu obecny. Za Freudem lokujemy aspekt wartości w superego. Nie narzucamy jednak konkretnej aksjologii.

Przyznaję, że większość naszych pacjentów to nie są ludzie bardzo zaangażowani religijnie. Tacy zapewne chodzą gdzie indziej, potrzebując pomocy psychologicznej. Ci, którzy tutaj przychodzą, zapewne podejrzewają, że np. od księdza nie otrzymają pomocy, która by coś istotnego zmieniła w ich życiu. Jeśli już osoba zaangażowana religijnie przychodzi do mnie, to być może pragnie, aby te dwa wymiary jej się nie mieszały?

Psychoterapia u nas to długotrwałe, głębsze, regularne leczenie. Spotykam się z moimi pacjentami 2-3 razy w tygodniu przez lata. Wywiązuje się pomiędzy nami bardzo intensywny kontakt. Myślę, że kontakty z duchownymi to coś innego niż bliska współpraca z psychoterapeutą.

U nas pracujemy nad tym, co wewnętrzne i nieświadome. To jest leczenie - nie zmiana siłą woli, lecz poprzez analizowanie tego, co się w człowieku dzieje: jego sposobu myślenia, jego konfliktów, wpływu przeszłości na teraźniejszość. Zawsze jest w człowieku część nieświadoma. Po psychoterapii pacjent powinien umieć ją rozpoznać i samodzielnie myśleć na ten temat.

Krzysztof Srebrny — psycholog, psychoterapeuta Ośrodka Terapii Psychoanalitycznej w Warszawie.