Czytelnia

Selim Chazbijewicz

Zbawienie niemuzułmanów z perspektywy islamskiej

Przedstawienie problematyki soteriologicznej w islamie — w kontekśwyznawców innych religii, zwłaszcza chrześcijaństwa i judaizmu — wymaga na początek ukazania podstawowych perspektyw dialogu chrześńsko-muzułmańskiego z perspektywy islamskiej.

Próbując przybliżyć się do problematyki międzyreligijnego dialogu poędzy chrześcijaństwem a islamem, należy przyjąć kilka sposobów rozui wielość płaszczyzn realizacji takiego dialogu. Może się on realizoć przede wszystkim w formie „dialogu życia”, spotkania obu religijnych cywilizacji w praktyce codzienności. Należy przy tym przyjąć i uznać różnidoktrynalne. Należy tu też wziąć pod uwagę fakt, iż w odróżnieniu np. od Kościoła rzymskokatolickiego islam jest obecnie w organizacyjnym rozOd czasu zniesienia w 1924 r. w Turcji kalifatu — zwierzchniej instytucji w islamie, ustanowionej po śmierci Proroka Muhammada, predo sprawowania pieczy i straży nad realizacją doktryny wiai prawa religijnego — nie ma wśród muzułmanów jednolitej struktury organizacyjnej. Tylko kalif miał prawo i prerogatywy do wypowiadania się i działania w imieniu światowej społeczności islamskiej, on to poddawał ocenie — po konsultacji — zgodność praktyki z doktryną, pilnował jej realii czuwał nad prawowiernością wyznawców. On też jedynie mógłby proć wiarygodny dialog w imieniu światowego islamu. Obecnie istnieją silniejsze lub słabsze religijne środowiska, które nie mogą wypowiadać się w imieniu światowej muzułmańskiej społeczności. Mogą co najwyżej okreść własne stanowisko w tej materii. Tak jest zresztą nie tylko w przypadku dialogu z chrześcijanami — islam utracił swoją strukturalną jedność, skutczego możliwy był m.in. niekontrolowany rozwój skrajnych — fundaczy integrystycznych — ideologii i ich praktyk. Od czasu zniesienia urzędu kalifa istnieje całkowity relatywizm pod tym względem.

Zbliżmy się do różnic pomiędzy chrześcijaństwem a islamem, różnic — można powiedzieć — fundamentalnych, które jednakże nie wykluczają ani wzajemnego zrozumienia, ani tym bardziej dialogu, chociaż czynią zbęddialog na płaszczyźnie teologicznej.

Islam różni od chrześcijaństwa zarówno widzenie człowieka, jak i jego roli na ziemi, a także perspektywa soteriologiczna. Doktryna islamska wyźnie mówi o nieistnieniu grzechu pierworodnego. Ludzie rodzą się czyści i dlatego oczyszczenie przez chrzest jest niepotrzebne, podobnie jak Zbawiw chrześcijańskim pojęciu. Jezus — według nauki islamu — był proroi wysłannikiem Boga, ale tylko i wyłącznie człowiekiem. Doktryna islamu uznaje fakt Niepokalanego Poczęcia Jezusa, o czym wyraźnie mówi Koran (objawienie). Natomiast zdecydowanie zaprzecza ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu. Zaprzecza również i boskości Jezusa: Jezus zaś — czytamy w Koranie — odrzekł: Jestem sługq Allaha. On dał mi Księgę i uczynił mnie Prorokiem. [...] Nie przystoi majestatowi Allaha brać sobie syna. On jest Święty. Kiedy on nakazuje coś, powiada temu: „Bądź” i to się staje. [...] Albowiem przypisują syna Bogu Miłosiernemu. Nie wypada BoMiłosiernemu, aby brał sobie syna. Nie ma takiego w niebiosach i na ziemi, który nie przybyłby do Boga Miłosiernego jako niewolnik. Zaprawdę, On obejmuje ich swoją wiedzą i wszystkich dokładnie policzył. I każdy z nich przybędzie do Niego w Dniu Zmartwychwstania samotny (sura „Mi” [od imienia matki Jezusa] 19,31, 36;92-96)¹.