Wydarzenia
Data wydarzenia: 26 października 2014
Bośniacka misja Tadeusza Mazowieckiego
CO?
Zapraszamy na spotkanie poświęcone pamiętnej – a wciąż tak mało znanej w Polsce – bośniackiej misji Tadeusza Mazowieckiego. Spotkanie odbywa się w pierwszą rocznicę śmierci pierwszego premiera Trzeciej Rzeczypospolitej.
DLACZEGO?
Przez wielu obywateli Bośni i Hercegowiny Tadeusz Mazowiecki jest pamiętany jako bohater i „człowiek o czystych rękach” (określenie pisarki Feridy Duraković). W latach 1992-1995 był tam specjalnym sprawozdawcą Komisji Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. przestrzegania praw człowieka. W osiemnastu raportach dokumentował zbrodnie i czystki etniczne dokonywane podczas wojny domowej. Szczególnie dramatyczny był ostatni raport, zawierający zeznania świadków ocalałych z masakry w Srebrenicy, gdzie w lipcu 1995 roku – przy biernej postawie wojsk ONZ – bośniaccy Serbowie wymordowali ok. 8 tysięcy Bośniaków (Muzułmanów).
Wtedy też – w proteście przeciw bezczynności świata – Mazowiecki zrezygnował ze swojej funkcji. „Charakter mojego mandatu sprawia, iż mógłbym dalej tylko opisywać zbrodnie i naruszenia praw człowieka. Ale obecny moment krytyczny jest momentem, w którym uświadomić sobie trzeba i naturę tych zbrodni, i odpowiedzialność Europy i społeczności międzynarodowej za własną bezradność” – napisał do sekretarza generalnego ONZ. Wyjaśniając później swoją decyzję, powiedział: „Dałem świadectwo temu, że uczciwość musi stać ponad pokrętną dyplomacją, w której słowa o obronie praw człowieka przestają cokolwiek znaczyć. Uważałem tak jako człowiek, ale także jako chrześcijanin, który składa w ten sposób świadectwo. Nie uczyniłem nic wielkiego. Postąpiłem tak, jak nakazywało mi sumienie”.
Organizujemy to spotkanie w pierwszą rocznicę śmierci Tadeusza Mazowieckiego. Chcemy przypomnieć jego bośniacką misję; dowiedzieć się, jak jest on pamiętany w Bośni; spytać o aktualne problemy tego kraju.
KTO?
W dyskusji udział wezmą:
* Jovan Divjak – emerytowany generał, dowódca obrony Sarajewa, obecnie dyrektor pozarządowej organizacji „Obrazovanje Gradi BiH" („Edukacja buduje Bośnię i Hercegowinę”);
* Konstanty Gebert – publicysta, świadek bośniackiej misji Tadeusza Mazowieckiego, autor m.in. książki „Obrona poczty sarajewskiej” (jako Dawid Warszawski);
* dr Andrzej Krawczyk – historyk, był dyrektorem gabinetu ministra Aleksandra Halla w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, od 2013 r. ambasador RP w Bośni i Hercegowinie;
* Emina Ragipović – kulturoznawca-bałkanistka, była koordynatorką Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka na Bałkanach, od 2005 roku mieszka w Polsce, prezes Fundacji „Kultury bez granic”;
* prof. dr hab. Roman Wieruszewski – prawnik, kierownik Poznańskiego Centrum Praw Człowieka INP PAN. Współpracował z Tadeuszem Mazowieckim podczas jego misji bałkańskiej. Później do 1998 r. kierował misją Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka w Sarajewie. Były wiceprzewodniczący i wieloletni członek Komitetu Praw Człowieka ONZ.
Dyskusję poprowadzi:
Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny kwartalnika „Więź”
KIEDY?
Niedziela, 26 października 2014 r., godz. 17.00
GDZIE?
Polski PEN Club, Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 87/89
WSPÓŁORGANIZATORZY
Fundacja Konrada Adenauera w Polsce
Centrum Edukacji Obywatelskiej
Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego
Inicjatywa Razem’89
Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie
Polska Fundacja im. Roberta Schumana
Redakcja kwartalnika „Więź”
Wszechnica.org.pl
