Czytelnia

Wiemy, że nie. Na tym przecież polega chrześcijaństwo, że zło nie ma ostatniego słowa w sądzie nad człowiekiem. Ta lekcja upadku odsłania jednak trudną i ciemną stronę prawdy o ludzkiej słabości i strachu, podatności na kuszenie i schlebianie, ucieczkach w wygodne, zakłamane wizje siebie samego oraz świata. Odsłania też tajemnice ludzkiej wolności i konsekwencje fałszywych wyborów, opartych na braku umiejętności precyzyjnego rozeznania dobra od jego pozorów, prawdy od ułudy. Są one też bez wątpienia wynikiem nieznajomości tajników działania zła, uciekania bądź bagatelizowania jego wpływu, a może też przeceniania własnych możliwości i wewnętrznej siły. Przed zapadnięciem kurtyny tego gorzkiego dramatu Tischner każe nam się wsłuchać w dochodzący zza kulis płacz anioła.

Co znaczy ten płacz? Płacz anioła to metafora opisująca żal nad klęską dobra, którego los na tym świecie określony został przez wolność. Płacz ów jest przede wszystkim świadectwem istnienia dobra. O czym mówi? Mówi, że ktokolwiek ulega pokusie, nie jest z gruntu zły. W jego sercu płonie ogień dobrych pragnień. Tyle, że to za mało. Płomień jest zbyt słaby. Tragedią jest, iż wolność obraca się przeciwko dobru. Jak niewiele potrzeba, by tak wiele uległo zniszczeniu? Ale płacz anioła to coś więcej niż tylko płacz. Płacz ów jest wyrazem innego porządku niż porządek zdrady i zła. Nie ma on wspólnych płaszczyzn ze złem. Dlatego jest dla zła nietykalny. Istnieje jako światło, jako chwała, jako czysta przestrzeń nadziei. Z łona tego porządku wydobyła się kiedyś, po wygnaniu z raju, nowa Obietnica. Nowa Obietnica jest przeciwieństwem pierwszej pokusy. Zwraca się do zdrajców, których zdradzono. Dzięki niej zdrajca, który został zdradzony, odzyskuje jakąś nadzieję.