Czytelnia
Aleksander Klugman, Podwójna ofiara polskich Sprawiedliwych, WIĘŹ 2007 nr 7.
Dziś to 7-letnie wówczas dziecko jest już starszym panem, ojcem dwóch synów i dwóch córek oraz dziadkiem sześciorga wnuków. Synom swoim oraz córkom nadał imiona ojca i matki oraz owego wujka i ciotki, których jako dziecko nazwał „obcymi ludźmi” i wzdragał się przed pójściem z nimi. Synom i córkom przekazał prośbę – zapisaną także w testamencie – aby także swoim dzieciom nadawali te imiona oraz imiona przybranych rodziców, którzy go przechowali i wychowali podczas okupacji i dla których zachował najcieplejsze miejsce w swym sercu. Ludzie ci – przypomina swym potomnym w spisanym już testamencie, z którego częściową treścią już ich zapoznał – „podczas hitlerowskiej okupacji w Polsce przygarnęli bezbronne żydowskie niemowlę, dzięki czemu wy wszyscy istniejecie, podobnie jak zaistnieją wasze dzieci, wnuki i prawnuki, po wieczne czasy. I dlatego po wieczne czasy potomkowie owego niemowlęcia powinni czuć się dumni z imion, jakie noszą”.
Czas goi rany – powiada przysłowie – a w każdym razie je zabliźnia. Z każdym mijającym dniem zbliża się chwila, gdy ostatni świadkowie i ofiary Holokaustu przejdą do wieczności i wtedy cały ten problem traktowany będzie jako tragiczny aspekt jednego z najtragiczniejszych rozdziałów w historii Polski oraz jej żydowskich mieszkańców. Dopóki pokolenie ofiar i świadków jeszcze żyje, spoczywa na nim obowiązek pozostawienia jego opisu potomnym, którzy – na ich szczęście – okres hitlerowskiej okupacji i jej okropności znać będą tylko z nauki historii i literatury. W tych opisach znaleźć się musi niezwykły problem podwójnej ofiary polskich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata – zarówno podczas hitlerowskiej okupacji, jak i po jej zakończeniu.
Aleksander Klugman – ur. 1925 w Łodzi. Publicysta i pisarz. Po likwidacji łódzkiego getta w roku 1944 wywieziony do Auschwitz, a stamtąd do innych obozów koncentracyjnych w Niemczech. Od 1957 roku mieszka w Izraelu. Autor kilkunastu książek w języku polskim i hebrajskim oraz słowników polsko-hebrajskich. Ostatnio opublikował: „Żyd. Co to znaczy?” oraz „...a droga wiodła przez Łódź” (z żoną Tosią). Członek sekcji autorów piszących po polsku przy Związku Pisarzy Izraelskich oraz członek założyciel Fundacji „Polonica w Ziemi Świętej”. Mieszka w Tel Awiwie.
1 Aleksander Klugman, „... a droga wiodła przez Łódź – strzępy życiorysu”, „Tygiel kultury”, Łódź 2004
2 Ewa Kurek, „Ratunek i bałwochwalstwo”, „Tygodnik Powszechny” 2001 nr 37.
